Makbet – Streszczenie, Postacie, Ciekawe Fakty

Makbet

„Makbet”, napisany przez Williama Szekspira, to tragedia badająca katastrofalne konsekwencje niekontrolowanej ambicji. Sztuka ta jest ponadczasową refleksją na temat władzy, poczucia winy i ambicji. Oto streszczenie „Makbeta” – zarówno krótkie, jak i pełne. Zajmiemy się także głębszą analizą tej tragedii.

Krótkie Streszczenie Makbeta Szekspira

Po tym, jak trzy czarownice przepowiedziały, że Makbet zostanie królem Szkocji, zaczyna być pochłonięty przez ambicję. Zachęcony przez swoją manipulującą żonę, Lady Makbet, morduje króla Duncana i obejmuje tron. Jednak poczucie winy i paranoja dręczą Makbeta, co prowadzi go do popełnienia kolejnych morderstw w celu zabezpieczenia swojej pozycji. Jego rządy zstępują w tyranię, a opozycja rośnie, co kulminuje w jego śmierci z rąk Makdufa.

Sztuka ta służy jako przestroga przed niszczącym wpływem niekontrolowanej ambicji i moralnymi konsekwencjami zdradzieckich działań.

Szczegółowe Streszczenie Makbeta, Akt po Akcie

Akt I: Przepowiednie i Ambicje

Sztuka rozpoczyna się od upiornego pojawienia się trzech czarownic, które dyskutują, kiedy się spotkają ponownie. Po bitwie, szkoccy generałowie Makbet i Banquo spotykają te czarownice. Czarownice przewidują, że Makbet zostanie mianowany Thane’em Cawdor i ostatecznie królem Szkocji. Mówią także Banquo, że chociaż sam nie zostanie królem, to jego potomkowie zostaną. Niedługo potem Makbet rzeczywiście zostaje Thane’em Cawdor, co sprawia, że zaczyna wierzyć w resztę przepowiedni. Kiedy pisze do swojej żony o tych wydarzeniach, Lady Makbet staje się pochłonięta ambicją. Namawia niezdecydowanego Makbeta, aby zabił króla Duncana i przejął tron.

Akt II: Regicyd i Wina

Makbet jest dręczony winą i niezdecydowaniem, ale pod wpływem nacisków Lady Makbet, morduje króla Duncana podczas snu. Umieszczają sztylety na śpiących strażnikach, aby ich wrabiać. Następnego ranka, kiedy śmierć Duncana zostaje odkryta, jego synowie, Malcolm i Donalbain, uciekają ze Szkocji, obawiając się o własne życie. To pozwala Makbetowi zostać ukoronowanym na króla. Jednak morderstwo i jego konsekwencje zasiały ziarna paranoi i winy w Makbecie i Lady Makbet.

Akt III: Władza i Paranoia

Makbet, będąc już królem, czuje się zagrożony przez przepowiednię o potomkach Banquo, którzy mają zostać królami. Wynajmuje morderców, aby zabić Banquo i jego syna, Fleance’a. Udaje im się zabić Banquo, ale Fleance ucieka. Podczas królewskiego bankietu, Makbet jest nawiedzany przez ducha Banquo, którego tylko on widzi. Ta publiczna manifestacja jego winy dodatkowo go odizolowuje od jego panów.

Akt IV: Zejście w Obłęd

W poszukiwaniu sposobu na zabezpieczenie swojej pozycji, Makbet odwiedza ponownie czarownice. Oferują mu tajemnicze przepowiednie, ostrzegając go przed Macduffem, ale także sugerując, że jest nieśmiertelny, dopóki Las Birnam nie dotrze do Dunsinane i że żaden człowiek urodzony z kobiety nie może mu zaszkodzić. Biorąc to dosłownie, Makbet czuje się niezwyciężony. Jednak z paranoi, wydaje rozkaz zabicia rodziny Macduffa. Tymczasem Macduff udał się do Anglii, aby połączyć siły z synem Duncana, Malcolmem.

Akt V: Upadek i Śmierć

Wina Lady Makbet za morderstwa manifestuje się w epizodach lunatycznego snu, w których próbuje zmyć wyimaginowane plamy krwi z rąk. Ostatecznie umiera, z sugestią samobójstwa. Macduff i Malcolm prowadzą armię przeciwko Makbetowi, używając gałęzi z Lasu Birnam jako kamuflażu, spełniając jedną z przepowiedni czarownic. W ostatecznym starciu, Macduff ujawnia, że urodził się przez cesarskie cięcie i w związku z tym nie jest „urodzony z kobiety” w konwencjonalnym sensie. Zabija Makbeta. Malcolm zostaje ogłoszony królem Szkocji, przywracając porządek w królestwie.

Ogólne Informacje o Sztuce

• Tytuł dzieła: Makbet
• Autor: William Shakespeare
• Data publikacji: Pierwsze udokumentowane wykonanie w 1606, pierwsza publikacja w Pierwszym Folio w 1623.
• Język oryginalny: Angielski
• Gatunek: Tragedia
• Jak długa jest sztuka? Sztuka składa się z pięciu aktów i liczy łącznie około 2000 wersów.
• Forma i struktura: Sztuka w pięciu aktach, podzielona na sceny.
• Miejsce akcji: Szkocja i, krótko, Anglia w czasach średniowiecza.
• Motywy: Ambicja, władza, los kontra wolna wola, wina, korupcja wynikająca z niekontrolowanej ambicji, elementy nadprzyrodzone.
• Medium publikacji: Oryginalnie wystawiane w Teatrze Globe i innych miejscach; pierwsza drukowana publikacja ukazała się w Pierwszym Folio dzieł Shakespeare’a.
• Język: Angielski Szekspirowski, który zawiera mieszankę formalnego i potocznego języka, środki poetyckie i różnorodne techniki retoryczne. Język to wczesna nowożytna angielszczyzna, z konkretnymi konotacjami i metaforami odnoszącymi się do czasu i tematów sztuki.

Przegląd Głównych Postaci

Makbet

Makbet z filmu z 2015 roku

• Osobowość: Ambitny, początkowo honorowy, łatwo manipulowalny i coraz bardziej paranoiczny.
• Wiek: W średnim wieku (dokładny wiek nie jest określony w sztuce).
• Płeć: Mężczyzna.
• Rola: Makbet zaczyna jako lojalny poddany i dzielny żołnierz, ale staje się pochłonięty ambicją po usłyszeniu przepowiedni czarownic. Jego transformacja z cenionego generała na tyrana ukazuje korupcję wywołaną niekontrolowaną ambicją.

Lady Makbet

• Osobowość: Silna wola, manipulacyjna, ambitna, a później pochłonięta poczuciem winy.
• Wiek: Prawdopodobnie w średnim wieku, od 30 do 40 lat, chociaż dokładny wiek nie jest określony.
• Płeć: Kobieta.
• Rola: Lady Makbet jest siłą napędową działań swojego męża, nakłaniając go do zabójstwa króla. Jej zejście w szaleństwo wywołane poczuciem winy kontrastuje z jej wcześniejszą asertywnością i pragnieniem władzy.

Banquo

• Osobowość: Honorowy, ostrożny i lojalny.
• Wiek: Prawdopodobnie w tym samym wieku co Makbet, w średnim wieku.
• Płeć: Mężczyzna.
• Rola: Banquo służy jako kontrast dla Makbeta. Chociaż on także słyszy przepowiednie od czarownic, wybiera ich nie realizować, co podkreśla tragiczną ścieżkę, którą wybiera Makbet.

Malcolm

Malcolm

• Osobowość: Mądry, ostrożny i sprawiedliwy.
• Wiek: Młody dorosły, jako najstarszy syn Duncana, ale jeszcze nie doświadczony przywódca.
• Płeć: Mężczyzna.
• Rola: Malcolm symbolizuje legitymację władzy i nadzieję na odnowę Szkocji. Jego podróż od uciekającego księcia do lidera zjednoczonych sił ukazuje jego rozwój i determinację.

Kontekst

„Makbet” został napisany na początku XVII wieku, podczas panowania Jakuba I w Anglii (Jakuba VI w Szkocji). Sztuka prawdopodobnie była inspirowana zainteresowaniami Jakuba w dziedzinie czarownictwa – napisał nawet książkę na ten temat, „Demonologia”. Co więcej, Jakub twierdził, że jest potomkiem Banka, co czyni motywy linii krwi i legitymacji władzy w sztuce szczególnie istotnymi. Polityczne intrygi i zagrożenia związane z niepohamowaną ambicją mogą także odzwierciedlać szerszy klimat polityczny czasów Szekspira.

Porównanie z innymi dziełami Szekspira

Szekspir często eksplorował tematy władzy, ambicji i elementów nadprzyrodzonych w swoich innych sztukach. Na przykład, „Hamlet” i „Makbet” obie zagłębiają się w psychiczne cierpienie ich protagonistów. Jednak, podczas gdy Hamlet jest sparaliżowany niezdecydowaniem, Makbet jest podpuszczany do serii pochopnych działań przez swoją ambicję. „Ryszard III” również prezentuje postać, której ambicja prowadzi do moralnego upadku, ale upadek Makbeta jest bardziej gwałtowny i napędzany zewnętrznymi wpływami, takimi jak czarownice i Lady Makbet.

Recepcja i krytyka

„Makbet” jest jednym z najpopularniejszych dzieł Szekspira od momentu jego powstania. Początkowa recepcja była pozytywna, zwłaszcza ze względu na jego atrakcyjność dla króla Jakuba. Z biegiem czasu interpretacje sztuki ewoluowały. Wcześniejsze odczytania mogły koncentrować się na moralnych naukach o niekontrolowanej ambicji, podczas gdy współczesne interpretacje często zagłębiają się w złożoności psychiczne Makbeta i Lady Makbet. Postać Lady Makbet, w szczególności, była przedmiotem obszernej analizy krytycznej, od bycia uosobieniem ambicji do bardziej złożonego rozumienia jej jako postaci wielowymiarowej.

Analiza porównawcza z innymi dziełami tamtych czasów

W czasach Szekspira nastąpił wzrost liczby sztuk, które zajmowały się nadprzyrodzonym i intrygami politycznymi, odzwierciedlając społeczne zainteresowania i obawy. Sztuki takie jak „Doktor Faustus” Christophera Marlowe’a również zagłębiały się w konsekwencje niekontrolowanej ambicji i związki z nadprzyrodzonym. Jednak „Makbet” wyróżnia się swoją intensywną głębią psychologiczną i złożoną interakcją między losem a wolną wolą. W porównaniu z innymi dziełami tego samego okresu, „Makbet” jest ciemniejszy, bardziej zwięzły i bardziej skoncentrowany na wewnętrznym chaosie głównych postaci.

Adaptacje

• Film: „Makbet” (1971) w reżyserii Romana Polańskiego. Ta wersja jest znana ze swojego mrocznego i surowego przedstawienia sztuki.
• Film: „Makbet” (2015) z udziałem Michaela Fassbendera i Marion Cotillard. Wizualnie oszałamiająca adaptacja z nowatorskim podejściem do klasycznej opowieści.
• Teatr: „Makbet” Giuseppe Verdiego. Wersja operowa, która ożywia tragiczną opowieść potężną muzyką.
• Literatura: „Makbet” w nowej wersji Jo Nesbø. Nowoczesna powieść kryminalna osadzona w rozpadającym się mieście, nawiązująca do oryginalnych tematów władzy i korupcji.
• Sztuka wizualna: Dzieła artystów takich jak Johann Heinrich Füssli, który stworzył niesamowite obrazy inspirowane kluczowymi scenami w „Makbecie”.
• Gry wideo: Choć to nie jest bezpośrednia adaptacja, gry takie jak „Assassin’s Creed” czerpią inspirację z tematów obecnych w „Makbecie”, zwłaszcza z interakcji między władzą, ambicją a konsekwencjami moralnymi.

Ciekawostki związane z Makbetem

„Szkocka sztuka”: Aktorzy tradycyjnie unikają wypowiadania nazwy „Makbet” w teatrze, wierząc, że przynosi to pecha. Zamiast tego, nazywają ją „Szkocką sztuką”.
Król Jakub I: Shakespeare napisał „Makbeta” mając na myśli króla Jakuba I, który był zafascynowany czarownictwem i nawet napisał na ten temat książkę. Włączenie czarownic do sztuki było prawdopodobnie ukłonem w stronę zainteresowań króla.

Najkrótsza tragedia: „Makbet” to najkrótsza tragedia Szekspira, i uważa się, że tekst, który mamy dzisiaj, jest wersją skróconą, przygotowaną na potrzeby przedstawień.

Prawdziwy Makbet: Postać Makbeta jest oparta na prawdziwym szkockim królu, Mac Bethad mac Findlaích, który panował od 1040 do 1057 roku. Jednak prawdziwa historia króla znacząco różni się od przedstawienia Szekspira.

Imię Lady Makbet: W sztuce nigdy nie jest wspomniane pierwsze imię Lady Makbet. W historycznych zapisach była ona znana jako Gruoch ze Szkocji.

Moja krótka recenzja sztuki

„Makbet” to mroczne zgłębienie ambicji, moralności i nadprzyrodzonego. Shakespeare z mistrzowską precyzją wnika w ludzką psychikę, prezentując tragicznego bohatera pochłoniętego ambicją i konsekwencjami niekontrolowanej władzy. Mroczna atmosfera sztuki, połączona z jej głębokimi tematami, sprawia, że jest to dzieło ponadczasowe, które nadal rezonuje. Postacie, zwłaszcza Lady Makbet, są misternie skonstruowane, ukazując złożoności ludzkich pragnień i działań.

🎭✍️ Dołącz do dyskusji! Co sądzisz o „Makbecie”? Czy zostałeś oczarowany jego mrocznym urokiem, czy może zinterpretowałeś sztukę inaczej? Podziel się swoimi myślami w komentarzach poniżej! ✨👇